Koning opent museum over de ‘Soldaten van Oranje’

Vanmiddag opende Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander in Noordwijk het Museum Engelandvaarders. In dit museum wordt het verhaal verteld over de Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog uit bezet gebied ontsnapten met het doel de strijd tegen nazi-Duitsland en Japan vanuit Engeland voort te zetten. Het nieuwe landelijke museum is een eerbetoon aan de vele Engelandvaarders en aan al degenen die hen hielpen. Nederlanders die hun leven riskeerden voor de vrijheid. Erik Hazelhoff Roelfzema, de ‘Soldaat van Oranje’, was een van hen. Maar er waren er zoveel meer.

Tijdens de bezetting in de jaren 1940-1945 slaagden ruim 1.700 Engelandvaarders er met veel moeite in Engeland te bereiken. Honderden anderen deden een poging, maar verloren tijdens de tocht het leven. Naast de riskante overtochten over de Noordzee, krijgen de Engelandvaarders die over land op weg gingen naar Engeland in het nieuwe Museum Engelandvaarders veel aandacht. Deze routes namen vaak maanden tot enkele jaren in beslag en in veel gevallen moesten duizenden kilometers vol ontbering worden afgelegd.

De ‘Soldaat van Oranje’ was en is nog steeds een ‘icoon’. Het succes van het boek, de film en de musical ‘Soldaat van Oranje’ draagt iedere dag nog bij aan het verhaal over de Engelandvaarders. De initiatiefnemers willen met het museum een breder en uitgebreider beeld geven van de Engelandvaart tijdens WO2. Deze doelstelling wordt (ook financieel) gesteund door onder andere het Nationaal Comité 4 en 5 mei, het Nationaal Fonds voor Vrede, Veiligheid en Veteranenzorg, het Prins Bernhard Cultuurfonds, Fonds 1818, het Genootschap Engelandvaarders en veel nabestaanden van Engelandvaarders.
Evenals het boek, de film en de musical laat het museum zien hoe de Tweede Wereldoorlog door individuen werd beleefd en hoe zij tot hun besluit kwamen de gevaarlijke tocht naar Engeland te maken. Door de vestiging van het museum in een door de Duitse bezetter gebouwde bunker en het gebruik van moderne audiovisuele technieken wordt de sfeer van de oorlog bijna voelbaar.

Het museum brengt de bijdrage van Engelandvaarders aan luchtmacht, marine, Prinses Irene Brigade, koopvaardij, KNIL en hun rol in het ‘Englandspiel’ in beeld. Ook krijgt de bezoeker een indruk van de bijzondere band tussen de Engelandvaarders en de toenmalige koningin Wilhelmina (“U bent de schakel tussen hen die thuisbleven en mij”). Voorts wordt getoond hoe ook helpers van Engelandvaarders zich in zeer riskante situaties begaven. Wie werd gepakt, kreeg een zware straf wegens het ‘bevoordelen van de vijand’. In het museum worden de spannende keuzes en dilemma’s waarvoor Engelandvaarders en hun helpers stonden inzichtelijk en invoelbaar gemaakt. Het museum wil de Engelandvaarder als rolmodel aan de hedendaagse jeugd tonen. Waarden als ‘initiatief nemen’, ‘in actie komen’, ‘moed tonen’ en ‘doorzetten’ moeten volgens de initiatiefnemers in elke tijd en onder alle omstandigheden aan jongeren worden overgebracht.

Het museum is gevestigd aan de Bosweg 15 in Noordwijk.